کتاب به دنبال این است که بگوید نباید منتظر نهاد مسئول باشیم که کاری برایمان انجام دهند؛ بلکه باید آستین ها را بالا بزنیم و کار را شروع کنیم. البته باید روی مهمترین مسائل کشور تمرکز کنیم. خود اعتماد از دل کار بیرون می آید؛ یعنی وقتی من را وسط میدان عمل ببینید به من اعتماد خواهید نمود و نه اینکه از پشت میز و یا تریبون شعارهای زیبا ارائه نمایم.
کتاب در ادامه به بیان تجربیات موفق از بندرعباس گرفته تا کرمان و خراسان رضوی می پردازد. مثلا پرداختن به معضل اعتیاد در یکی از استان های کشور که با همت و همیاری و جمع نمودن توان اهالی و همت خود معتادین، تا حدود زیادی این مساله حل شد.
از مثال های دیگر، اعتصاب کشاورزان ورزنه با 150 تراکتور بود. اعتصاب و مطالبه گری حق هر کشاورز می تواند باشد. اما جالب ترین نکته اش این بود که پدران شهدا با در دست داشتن تصاویر شهدا و همچنین بعضی از اعتصاب کنندگان با در دست داشتن بیانات رهبری در مورد مطالبه گری مانع از این شدند که شبکه های معاند، به اهداف خود دست یابند.
یکی از فعالین اجتماعی که در کتاب در مورد وی توضیح داده شده است بر این عقیده است که کارهایی که با مبالغ کم اما با حضور مشارکت کنندگان زیاد حاصل می شود ماندگار تر از کارهای بزرگتری است که با حضور یک یا دو فعال و خیّر حاصل می گردد.
از مثال های دیگر اشاره شده در کتاب، اردوی کتابخوانی در تهران است. به این طریق که سه منطقه شلوغ تهران یعنی میادین، پارکت ها و متروها که خیلی شلوغ بودند را انتخاب نموده و کتابخانه در آنجا راه انداختند و کنار هم کتابخانه هم طلبه ای بود که به سوالات اعتقادی و شرعی جواب می داد.
از درب منزل تا حرم امام رضا
یک مثالی هست که در کتاب بیان شده است؛ ناظر به اینکه سالمندانی که به زیارت امام رضا علیه السلام برده می شدند سوار بر اتوبوس یا مینی بوس بودند. این ماشین ها امکان عبور از کوچه پس کوچه ها را نداشتند. لذا خادمین با کارت ملی خودشان از مسئولین صحن حرم مطهر، ویلچر می گرفتند و سالمندان زائر، تمام مسیر های کوچه ها و پس کوچه ها را با ویلچر طی می کردند.
در پایان به این اشاره شده است که مدیریت اگر از بالا به پایین باشد جواب نمی دهد و با بخشنامه و دستورالعمل هم نباید انتظاری داشته باشیم که کاری بخواهد پیش برود.
یار به جای بار
در واقع جمع های مردمی به جای اینکه بار مسئولین و ارگان های دولتی و حکومتی باشند یار آنها خواهند بود. در یک منطقه ای که شهرداری می خواست آسفالت کاری و تمیزکاری کوچه ها را انجام دهد اهالی مانع شده بودند؛ چرا که مردم بر این عقیده بودند کوچه های کناری از کار این ارگان ها تجربه موفقی ندارند. اما زمانی که شورای محلی که از دل خودم مردم بود واسطه می شود و قول می دهد که شهرداری، کارش را به خوبی انجام خواهد داد و اگر هم انجام نداد خود ما جمع مردمی کار را به خوبی اصلاح خواهیم نمود، این اجازه توسط مردم داده شد.
دو دو تا: بیش از چهارتا
در کارهای اینچنینی، همیشه دو دو تا چهارتا نیست.
کتاب در پایان نگاهی انتقادی به وضعیت های غیرهمیارانه نیز دارد. مثلا اینکه بعضی از دانشگاهی ها ادکلن زده و کت و شلواری هستند و به دنبال امور همیارانه نبوده و با زبانی نسبتا تند می گوید که امثال اینها برده غرب می باشند. چرا که به جای جنبش تالیف وتولید، با افتخار ترجمه کننده آثار غربی ها می باشند. اینها تا بخواهند مقالاتی در مورد اعتیاد پیدا و ترجمه کنند، جمع های مردمی مشکل اعتیاد محله را حل نموده اند و تا بخواهند با نظریات رکن چهارم دموکراسی، مقالاتی را از فرانسه به انگلیسی و از انگلیسی به فارسی ترجمه کنند پدران شهدا در ورزنه با در دست داشتن فقط عکس فرزندان شهیدشان فتنه بیگانگان را خاموش نموده اند.
دانشگاه توسعه اجتماعی رسالت با هدف گفتمان سازی «تعالی اجتماعی» در سایت «رساگفت» به معرفی کتاب‌هایی در این زمینه می پردازد.
