“کلمُرز” منطقه حفاظت شده مردمی درجنوب کرمان قصه های شیرینی را در خود جای داده، منطقه ای که روزگاری حال و احوال خوبی نداشت اما امروز به مدد مردم و همیاری اجتماعیشان حالی وصف نشدنی دارد.
روزگاری به تصور، گشاینده گره منطقه فقط می توانست دولت باشد، اما کلمرز امروز مدیون مردم و همیاری اجتماعیشان است. اینجا همیاری اجتماعی این بار به مسائل بزرگتری ورود کرد و تحولی اساسی را به ارمغان آورد که به اشتراک گذاشتن این حال خوب نیز صفای خاص خود را دارد.شورو هیجان در کلامش موج میزند و تعریف کردنش هر شنوندهای را به وجد می آورد. هم از ندامتش میگوید و هم از حال خوبی که در این سال ها دارد.
“تغییر سبک کار و زندگیش” را تجربه ای شیرین می داند و روایتش از این سالها، مخاطبینش را همه چشم و گوش میکند برای شنیدن و دیدن اتفاقات و تغییراتی خوشایند. وی که یَدِطولای در شکار داشت و شکارچی بودن و داشتن اسلحه را افتخاری برای مردان منطقه میدانست امروز شکارو شکارچی را متفاوت میبیند.
عادل سالاری اهل کهنوج کرمان و47 سال سن دارد. تا سال 90 پای ثابت شکار منطقه بود و این را برگ برنده ای برای خود می دانست اما انگار منتظر تلنگری بود که ورق زندگیش برگردد. سالاری 11 سال پیش در سفری که به هرمزگان و به کوه های گِنو داشت تعدادی بزکوهی و قوچ را در حال آب خوردن میبیند و همان تلنگری که لازم بود را از این صحنه میگیرد و حسرتی در دلش به وجود میآید که چرا کوه های کلمُرز کهنوج نباید شاهد این صحنههای زیبا از حیوانات باشد.
حالا دیگر حال دلش عوض شده، حسرت و آرزویش که در هم تنیده را برای برادر بزرگترش تعریف میکند و از او مشورت و کمک میخواهد، برادرش هم زمین گذاشتن اسلحه و محیط بانی به جای شکارچی بودن را برایش مشق میکند. سالاری که می خواهد”کوه های کلمرز” همچون “گنو” حال خوبی داشته باشند نه تنها از پیشنهاد برادرش استقبال می کند بلکه کمر همت می بندد که سایر شکارچیان منطقه را همگام و هم مسیر خود کند. با ریش سفیدان و معتمدین کهنوج هم صحبت میشود و برایشان از اتفاقات اخیری که افتاده بود، میگوید، ازپشیمانیش، از کمک به حفظ محیط زیست و حیات وحش، از همدلی و برادری که می تواند حال خوبی برای همه رقم بزند ودر نهایت همیاری مردمش را طلب کرد و کارشان را با دل و جان شروع کردند. در سال 90 و آغاز کارچند نفربودند اما امروز خودش و 299 نفر دیگر دغدغه شان حفظ محیط زیست و حیات وحش منطقه حفاظت شده و صعب العبور کلمرز است. حالا انجمن دارند و سالاری مدیرمسئول انجمن کلمرز است. سالاری به توان خود و هم ولایتی هایش اعتماد کرد، زبان شکارچیان را از بَر بودند وبا مهارت افزایی توانستند زیست بوم منطقه را دوباره احیا کنند به گونه ای که تعداد حیات وحش کلمرز طی این 11 سال بیش از 10برابر افزایش یافته است. محیط بان کهنوجی این حال خوب را نتیجه همیاری اجتماعی و مشارکت مردم میداند و میگوید محیط زیست مساله بزرگی است و در مسایل بزرگ حضور دولت احساس میشود اما مردم این دیار خودشان همت کردند و منتظر دولت نماندند. آنها ابزار کارشان، دل وعشقشان بود، با همین ابزار خروجیهای خوبی داشتند و یکی از این خروجیها حضور250 نفر داوطلب در این مسیر است.
سالاری با نگاهی به روزهای اول می گوید: خودم را برای همه سختی ها آماده کرده بودم، پذیرفته بودم که ممکن است با مخالفت هم شهری هام مواجه شوم اما یقین داشتم که نتیجه خوبی در آینده خواهیم دید. مطمئن بودم که کهنوجی ها بخاطر شکار حیوانات به ما آسیب نمیزنند، گفتمان سازی کردیم وپای صحبتشان نشستیم. این کارنیاز به فرهنگسازی داشت و برخورد قهری قطعا جواب نمی داد. مردم هم حرف داشتند، از دغدغه هایشان می گفتند، از بی درآمدی هاشان و از اینکه این شکار برای امرار معاششان بود.
با شکارچیان همدل شدیم و جایی که شکار برای امرار معاش بود راهکار جایگزین پیشنهاد می دادیم. خودم شکارچی بودم و می دانستم که شکارچی هیچوقت تامین مالی نمی شود و خیرو برکتی در زندگیش نیست اما از طرفی هم می دانستم که یک شکارچی می تواند به اندازه 20محیط بان بازدهی داشته باشد. افرادی که مطمئن بودیم برای معیشت زندگی، شکار می کنند را شناسایی و با کمک حامیانی که تامین مالی انجمن را عهده دار بودند، شغل جایگزینی در نظرگرفتیم. مثلا کمک کار کشاورزی یکی شدیم و موتورش را برقی کردیم، همین اقدام باعث شد دست از شکار بکشد اما اقداماتی از این قبیل کافی نبود. سالاری که چندسالی است کانون همیاری اجتماعی انصارالحسین روستای ده زرد را راهبری می کند بهترین راهکار را ریشه یابی مشکلات و جایگزینی با راه حل پایدار ” تغییر سبک کارو زندگی مردم” میداند. صنایع دستی و گردشگری را پیشنهادات خوبی برای شغل های جایگزین می داند و می گوید حال امروز کلمرز مدیون همیاری اجتماعی و سبک بهتر کار و زندگی است که میتوان با اتکا و اعتماد به توان مردمی و با کمترین هزینه به کام کلمرزیها شیرینی دائمی بخشید.